Ик кормыж почкалтыш…
Таче пеш ояр, эр шошо, каныш кече. Пошкудо-влак кужу телын эртымыжым пеш вученыт, витне, пакчаштышт куткыла койыт: кӧ оргаж деч эрыкта, кӧ йыраҥыште удыркала. Мыят олмапу-влакым ошемден пытарышымат, мӧрӧ йыраҥем ончал лектын, йытыраяш пижым. Йыраҥ мучашыш шумекем, шинчамлан пече воктенысе почкалтыш (нуж) перныш. «Але пеш нӧргӧ, лышташ-влак нерешталт лектыныт веле», — шоналтышым…
Изина годым авана тыгай нӧргӧ почкалтышым погыкта ыле. Тутло шӱрым шолтен. Тидыже шошо толмым эшеат палдарен. А варажым тиде когартыше шудым кеҥеж мучко тӱрлӧ вере кучылтын. Вольык (сӧсна, чыве-комбо) кочкышыш нужым тӱен ешара ыле. А ме мончаште ӱпнам нуж вӱд дене шӱалтенна, тыге ӱп пеш яклака да йылгыжше лийын. Тыгак, шарнем, кована нуж выньыкым капка коклашке, ӱмылыш, поген сака ыле. Телым тудымат кӱлмӧ семын кучылтыныт…
Ончычсо пагытым шарналтен, мыят нӧргӧ почкалтышым погышым, шӱрым шолтен шындышым. Лишыл еҥем-влакым сийлышым. Когартыше нуж дене кылдалтше илыш историем каласкалышым… Илыш вет тыгае, шуко гана йоча пагытыш пӧртылта.
А вет ни авам, ни ковам эмлызе лийын огытыл. Шоналташ гын, нуж осал, но тунамак пайдам кондышо кушкыл. Мый тидым медицине пашаеҥ семын ӱшандарен каласен кертам. Нужышто шуко пайдале кислота (аскорбиновый, пантотеновый, муравьиный), дубильный, азотистый вещества-влак, микроэлемент-влак (сера, кӱртньӧ, калий, хром, медь, марганец, алюминий), К1, В группо (В1, В2) витамин да молат улыт. Тыге тиде шудым мокш чер деч, вӱр йогымо деч, кӱпнымӧ деч, токсиным лукташ, вӱрыштӧ сакырым иземдаш, липидный обмен веществ манметым писемдаш кучылтыт. Тыгак нужым кокша лекме годым, сустав корштымо (ревматизм), подагра годым темлат. Но тыгодымак чылт чыла еҥлан келшен огеш тол. Эмлыше врач дене кутырен келшаш кӱлеш. Мутлан, мӱшкыран ӱдырамашлан, полип, я киста улмо годым ты сийым тамлаш огеш лий.
Вот тыгай пайдале тиде когартыше шудет эмлыме сферыште.
Моторлык нерген ойлаш гын, тудым косметикым, шампуньым, шовыным ыштымаште кучылтыт. Ӱплан, коваштылан мотор да таза лияш полша.
Пакчасаскам куштымаште органический ӱяҥдыш семын кучылташ лиеш. Компост семын ямдылаш але почкалтыш вӱдым шуктен шаваш лиеш.
Сандене кова-кочана-влакат почкалтышын пайдале улмыжым кӱкшын акленыт, илышыште кучылтыныт. Тукым гыч тукымыш шинчымашыштым кусареныт…
Теве тыге ик изи кормыж почкалтышет мыйым мӱндыр шарналтымаш элыш намиен кондыш.
Ончычсо пагытым шарналтен, мыят нӧргӧ почкалтышым погышым, шӱрым шолтен шындышым. Лишыл еҥем-влакым сийлышым. Когартыше нуж дене кылдалтше илыш историем каласкалышым… Илыш вет тыгае, шуко гана йоча пагытыш пӧртылта.
А вет ни авам, ни ковам эмлызе лийын огытыл. Шоналташ гын, нуж осал, но тунамак пайдам кондышо кушкыл. Мый тидым медицине пашаеҥ семын ӱшандарен каласен кертам. Нужышто шуко пайдале кислота (аскорбиновый, пантотеновый, муравьиный), дубильный, азотистый вещества-влак, микроэлемент-влак (сера, кӱртньӧ, калий, хром, медь, марганец, алюминий), К1, В группо (В1, В2) витамин да молат улыт. Тыге тиде шудым мокш чер деч, вӱр йогымо деч, кӱпнымӧ деч, токсиным лукташ, вӱрыштӧ сакырым иземдаш, липидный обмен веществ манметым писемдаш кучылтыт. Тыгак нужым кокша лекме годым, сустав корштымо (ревматизм), подагра годым темлат. Но тыгодымак чылт чыла еҥлан келшен огеш тол. Эмлыше врач дене кутырен келшаш кӱлеш. Мутлан, мӱшкыран ӱдырамашлан, полип, я киста улмо годым ты сийым тамлаш огеш лий.
Вот тыгай пайдале тиде когартыше шудет эмлыме сферыште.
Моторлык нерген ойлаш гын, тудым косметикым, шампуньым, шовыным ыштымаште кучылтыт. Ӱплан, коваштылан мотор да таза лияш полша.
Пакчасаскам куштымаште органический ӱяҥдыш семын кучылташ лиеш. Компост семын ямдылаш але почкалтыш вӱдым шуктен шаваш лиеш.
Сандене кова-кочана-влакат почкалтышын пайдале улмыжым кӱкшын акленыт, илышыште кучылтыныт. Тукым гыч тукымыш шинчымашыштым кусареныт…
Теве тыге ик изи кормыж почкалтышет мыйым мӱндыр шарналтымаш элыш намиен кондыш.
Автор — Зинаида Поликарпова (Андреева)
