Узыпкам пукшымаш

Ешыште шочшо йочан чызе шӧр деч молымат кочкаш тӱҥалмыж деч вара узыпкам пукшымо йӱла шукталтеш. Утларакше ты йӱла самырык-влакын ушнымышт годым сӱаныш чӱчкаш мийыше родо-влак дене пырля эртаралтеш. Узыпкам кондышо-влак ончыч ӱстелтерыш шинчыт, уна лийыт. Варажым озавате шке ӱстел чесшым кораҥда да уна-влаклан сийым шындаш пуа.

Кинде – тӱҥ сий. Шке кондымо сийым шке пелешташ ок лий, садлан ончычракше ты пайремыш чӱчкыдын онаеҥым але пелештен моштышо лишыл еҥым (шукыж годым пӧръеҥым) ӱжыныт. Узыпкалан тыгак салмамуным, туарам да иктаж-могай шулдыраным (комбым, лудым, агытаным) кондаш лиеш.

Чыла кондымо кочкышым ужашлан шеледыман. Эн ончыч тиде кочкышым йоча тамлышаш, вара ача-ава да еш. Чылан тамлымеке, йӱмаш-кочмаш тӱҥалеш. Варажым ты пайремышке пошкудо-влакымат ӱжыныт. Мыняр шуко еҥлан узыпкам пукшет, тунар йоча виянрак лиеш маныныт калыкыште. Тиде йӱла родо-тукым кылым пеҥгыдемда, пошкудо-влак дене келшен илаш туныкта.

Йоча дене кылдалтше калыкмут-влак

• Йоча сурт кӧргышкӧ ямым пурта
• Шагал икшыве дене илаш ок йӧрӧ – шӱмыштет куан йомеш
• Ӱдырамаш азажым ӱстелтӧрыш шинчын пукша гын, йоча вашке ок шужо
• Йоча коваште ургымо огыл
• Йочам аваже туныкта гын, пашалан чулым лиеш, ачаже туныкта гын, ушан лиеш
• Йоча дене йоча лийман
• Йоча кумыл кодмеш, пий кумыл кодшо
• Йоча коваште ургымо огыл
• Йочам аваже туныкта гын, пашалан чулым лиеш, ачаже туныкта гын, ушан лиеш
• Йоча дене йоча лийман
• Йоча кумыл кодмеш, пий кумыл кодшо

Ойӧрӧ-влак 

• Шочшо азан кылымдыжым кудалташ ок йӧрӧ
• Идалык марте йочан ӱпшым (кӱчшым) пӱчкаш ок йӧрӧ – ушыжым (пиалжым) пӱчкат
• Йочан вуйжым саҥга гыч шеҥгекыла ниялташ ок йӧрӧ, шеҥгечын ончыкыла ниялтыман
•  Йочам мокташ ок йӧрӧ – моторлыкшо йомеш, шинча возеш
• Изи йочам воштончышыш ончыкташ ок йӧрӧ. Воштончыш пиалым налеш
• Йочам йол кокла гыч, кид йымач колташ ок йӧрӧ – изи лиеш
• Йочам висаш ок йӧрӧ – кугу ок лий
• Икшывым утыждене чаманаш ок йӧрӧ – икшывыже ок лий
• Азам шкетшым кодаш ок йӧрӧ – шайтан вашталта
• Изи йочам воштончышыш ончыкташ ок йӧрӧ. Воштончыш пиалым налеш
• Йочам йол кокла гыч, кид йымач колташ ок йӧрӧ – изи лиеш
• Йочам висаш ок йӧрӧ – кугу ок лий

• Икшывым утыждене чаманаш ок йӧрӧ – икшывыже ок лийФото-влакым интернет гыч налме.