Шӱвылак тӱвыра пӧртысӧ тоштер
Автор — Нина Щербакова
Мый У Торъял села воктен верланыше Шӱвылак ялеш шочын-кушкынам. Икымше классыш тысе тӱҥалтыш школышкак коштынам, варажым У Торъял кыдалаш школышто тунемынам. Илыш-корнем эре ял денак кылдалтын манам гын, йоҥылыш ом лий, шонем. Нылле ий марте ялыштак иленам, варажым 18 ийым Моско олаште илаш логале. Туге гынат, чонемже эре ялем пеленак лийын, шочшем ден уныкам-влак, йолташем ден пошкудем-шамыч дене кылым эреак кучен иленам. Сандене, Моско ола гыч йӧршешлан илаш толмекем, Шӱвылак ял пеленысе тӱвыра пӧртыштӧ паша вер лекмек, чон ӱжмем дене ты сомыллан пижым.
Тӱвыра паша мыланем палыме да лишыл, чонемлан келшыше. Тӱвыра пӧрт пелен тоштерым почмо нерген шонаш тӱҥальым. Пырля пашам ыштыше йолташем-влак дене каҥашен, спонсор-влакым кычалаш, пӧлемым тӧрлаш, тӱрлӧ арверым погаш тӱҥална. «1-ше Май» колхозын вуйлатышыже Аркадий Арсентьевич Новиков ятыр полшыш. Шкенан ял гычак предприниматель Сергей Арсентьевич Медведевынат надырже шуко, У Торьял гыч «САНТЕХРЕМОНТ» ООО-н вуйлатышыже Владимир Анатольевич Пузырниковат полышым пуыш.
Пашана вер гыч тарваныш: пӧлемым ойырышна, кок мастар штукатур-маляр ӱдырамашым, Альбина Бирюкова дене Нина Анисимовам, кӱштышна. Нуно толын ончальыч, акым ойлышт. Тыге кече почеш кече эртыме семын пӧлемна мотореште. Кугурак сомылым ыштен пытарымек, кӧргыш художественный шӱлышым пурташ кӱлын. Тыштат йӧным муынна, У Торъял тӱвыра пӧртыштӧ сӱретчылан ыштыше Светлана Даниловам йодна. Тудо ялысе пӧрт пырдыжым сӱретлен пуыш — пӧлем ямде лие. Умбакыже шке кидна дене чумыраш тӱҥална: кӧ мом конден, йӧнештарен шындылна, кушко кӱлеш, тушко арвер-влакым сакышна. Тӱвыра пӧрт пеленысе озанлык пашаеҥна Игорь Николаевич Софронов пеш полышкален, кушто окнам мастарын шындаш, кушто Юмо лукым йӧнештараш, шепкам сакалташ кӱлын… Пырляк погынен, Тӱвыра пӧрт шеҥгелсе воштыр-влакым погышна да ожнысо семын печым пунышна. Ончалашат мотор, кокласе ойыртемымат йӧнештара. Тӱвыра пӧрт пеленак тыршыше Татьяна Павловна Танерова ден Диана Александровна Горохован надырышт изи огыл. Ялысе пошкудо-влак тӱрлӧ арверым эркын-эркын кондедат. Кажне арверлан тыште верым муына, калыклан ончаш келыштарена. Икманаш, пырляште – вий. Тоштерыш пуретат, ик курым эртыше пагытыш логалмыла чучеш. Чылажат тошто гынат, чонлан лишыл, палыме.
Шонымаш эше ятыр: ялнан лӱмлӧ да уста еҥже-влак нерген палдарыме шуэш, сар годсо материалым поген, калык ончыко лукнем. Полшышо-влак улыт, иктым-весым погкалат, йодмо деч вара чыла муашак тыршат. Ончыкыжым тоштер проектым возаш шонена, тидлан материалнат ситыше, пашам ышташ кумылат уло. Кызытсе самырык калыклан мо улыжым арален кодаш кӱлмым шижына. Таче-эрла эртыше пагытын сынжым ончыктышо арвер, ӱзгар-влак пытен толыт, вараракшым нуным муашат огеш лий. Кызытшат ситыдымашым чот шижына. Огеш кӱл манын, еҥ-влак але марте шуко луктын кышкеныт але йӱлалтеныт. Сандене аралалтше арвер-влакым тоштереш погашак тыршыман, калыкнан илыш-йӱлажлан мондалташ пуыман огыл.
Авторын фотожо-влак.