Меат пионер лийынна…
19 май — Пионерий кече. Тиде пайремын шочмыжо Элнан вияҥме корнышто моткоч кугу верым айла. «Йошкар галстукан» пагыт шукертак эртен гынат, тунамсе пионер-влак кызытат тиде пагытым порын шарналтат. Пайрем амал дене меат тыланда йолташна-влакын серышыштым лудаш темлена.
Ольга Эльтемерован шарнымашыже
Тений пионер организаций шочымылан 101 ият теме… Меат пионер лийынна. Параньга район Олор кыдалаш школышто 4 классыште тунемме годым Лиза Чайкина лӱмеш пионер дружина мемнамат 22 апрельыште пионерыш пуртен. Мемнан отрядна Володя Дубининын лӱмжым нумалын. Тиде 1970 ийыште лийын. Пионервожатыйна Галина Андреевна Алексеева мемнам пионерыш пурташ ямдылен, правил-влакым туныктен. Пионер лиймым кугу пиаллан шотленна. А мыняр тӱрлӧ оҥай да пайдале мероприятий-влак эртаралтыныт! Куанен погенна тошто кагаз-влакым, кӱртньым… Телым — ломыжым да кайык терысым… Шкенан отряднам ончык лукташ тыршенна. Шоҥгырак да илалше-шамычлан лумым куаш, пум пӱчкаш полшаш коштына ыле. Йолагайрак, тунемаш ӧрканыше да дисциплиным пудыртышо-влакым «Молний» стенгазетыштат «пӱшкылмӧ», йошкаргашыштат логалын.
Кузе сылнын йоҥген барабанын да той пучын (горнын) йӱкышт! Тудо пионер-влакым дружинын да отряд советын погынымашкыже, строй дене коштмашке, костёр воктеке пайремыш ӱжын!
Пионер пӧлемыште эреак йоча-влак погыненыт, ончыкылык пашам палемденыт. Чыла пашамат пионервожатыйна Галина Андреевна оҥайын да шарнаш кодшын эртараш тыршен. Мемнан классыште сай тунемше, шотан пионер Нина Пектубаева «Орлёнок» пионер лагерьыш, а мый да Оля ден Света Очеевамыт «Яльчик» каныме верыш миен коштынна. Олор школнан сводный пионер отрядше районысо строевой смотр-конкурсышто эре икымше верым налеш ыле.
Кызытат шарналтеш да шинча ончылно гаяк коеш пионер дружинынан председательже Римма Ямбарцеван ойжо: «Дружина, равняй-сь! Смирно! Председатели пионерских отрядов готовятся к сдаче рапортов. Председатели, на шаг вперёд марш!»
Тиде жапыште кажне пионер рыҥ шоген. Шӱйыштӧ — йошкар галстук, а шӱм куанен кӱлткен…
Огеш мондалт пионер лийме жап.
Мылам пиал логалын Н.К.Крупская лӱмеш Марпединститутын студенткыже семын 1979 ийыште Мари-Турек районысо «Зори» пионер лагерьыште вожатыйлан пашам ышташ. Мыняр оҥай мероприятий тушто ышталтын! Тау пионер организацийлан, тудо мемнам ушан-шотан АЙДЕМЕ лияш туныктен.
Эдуад Ильинын серышыже
Мыят торжественно пионер-влак радамыш пурен шуктенам. Шарнем, тиде кечым чотак вученам. Тунам чонышто лийше шижмашым умылтенат мошташ ок лий! Галстукым кугешнен пидме. Пуйто галстукым веле огыл пуэныт, а флагым аралаш кучыктеныт. Строй дене коштмо келша ыле, эсогыл барабанщик лийнем ыле. Но мыйын пионер радамыш пурымо деч вара ик ий гыч чыла тиде йомо. Пеш шуко сай шарнымаш. Чылажым ойленат, возенат пытараш ок лий… Поснак турслёт келшен. Тудым пионер кечылан пӱртӱсыштӧ эртарат ыле.
Тудо пагыт эртен гынат, кызыт чонышто поро шарнымаш да кугешнымаш, вет мыят пионер лийынам.
Галина Сайтаева:
— Мый гын пионер корнымат, комсомол корнымат эртенам. 19 майыште пайремлыме «Костёр» кече пешак чонеш кодын. Чыла пайремлын эртен, кажне отряд посна честьым пуэн, кажнын пионервожатый лийын, кажне отряд концертный программым ончктен… Тунам костёр эрталалтме верым ме кызытат Костёр корем манын лӱмдена.
Эмма Ильинан серышыже
Мемнам пионер радамыш торжественно 22 апрельыште (Ленинын Шочмо кечынже) 3-шо классыште тунемме годым пуртеныт. Тунам вет тӱҥалтыш класс нулевой–третий лийын. Примерный тунемше семын знаменосец воктен шогышо лийынам, вара 8 классыште шке знамям нумалынам. Кажне кугу пайремлан торжественный сбор-влак лийыныт, но эн чотшо пионерский костёрым йӧратенна. Кузе тудым вученна! 19 майыште уло школ дене урем мучко строй дене горным, барабаным шоктен, «Взвейтесь кострами, синие ночи…» мурым мурен, чодыра воктеке каенна. Тушто пеш кугу костёрым ямлылат ыле. Эн ондак костёр воктене сбор лийын, вара костёрын йӱлымыжым ончен шинченна. Кугу подеш пучымышым шолтат ыле.
А вара спортивый соревнований-влак лийыныт.
Э-х-х…
Валентина Васинкинан шарнымашыже
Пионерыш пуртымо жапым пеш вученна. Кажне йоча клятвым тунемеш ыле, вара йӱкын наизусть выразительно каласкален улына. Вара гына торжественно пионерыш пуртат ыле.
Кажне ийын, 19 майыште, корно мучко мурым мурен, олыкыш ошкылынна. Миен шумек, эрге-шамыч колым кучат ыле. Кажне класс костёрым ыштен да кол шӱрым шолтен кочкын. Тыгак кажне класс кладым кычалеш ыле (тӱрлӧ кампетке, печенье, пряник лийын). Эше шарнем, тӱрлӧ оҥай модыш дене модынна, костёр воктене шинчен, мурым муренна.
Шокшо игече лийын гын, рвезе-влак купальный сезон манметым почыт ыле.
А пионерский лагерь нерген ойлаш гын, тиде чылт «мечта». Мый 3 гана миенам, 2 ганаже старосталан шогалтеныт ыле. Шарнем, Икымше ганаже 2-шо классым сайын тунем пытармемлан путёвко дене колтеныт. Эн ондак, йокрок лийын, мӧҥгö пеш кайыме шуын. А вара, вес йоча-шамыч дене палыме лиймеке, весела да оҥай лийын. Режим дене иленна. Тушто шукылан туныктеныт. Кунам мöҥгö каяш жап шуын, тунам шортынна, кайыме нимынярат шуын огыл.
Тудо жапыште тыгай пырля келшен илыме шижалтын!
Кугешнем: пионер лийынам! Шокшо поро мут дене веле шарналтем.
Зинаида Поликарпован серышыже
Кугорнымбал тӱҥалтыш школышто (Морко район ) тунемме годым пионер радамыш ушненна, торжественный клятвым пуэнна. Йошкар галстукым кугешнен нумалынам. Класс дене пӱртӱс коклаште пионер костёрым ыштыме, Чавайнурыш музейыш миен коштмо. Изирак классым «Октябрёнок» радамыш пуртымо, совет отрядын председатель пашам шуктымо шарналтеш. Туныктышына Серафима Ильинична Ксенофонтова лийын.
Ялыште шкет илыше шоҥгыеҥ-влаклан Тимуровский полышым пуэн шогымо, кеҥежым, шыжым колхоз пашашкат ушнымо: шудо, пареҥге погымаште тыршенна. Азъял кыдалаш школыш куснымеке дружина председательын алмаштышыже лиялтын школ гыч кайымеш. Чылажат кызыт порын шарналтеш…
Татьяна Лапина:
— Мыят пионер лийынам. Фотографием веле иктат уке. Мо оҥайже, кызытсе жапыштат тунемше-влак йошкар галстукым пидаш да пилоткым упшалаш тореш огытыл. Теве, мутлан мыйын классысе ӱдыр-рвезе-влак 9-ше майлан, парадлан, лӱмын галстук ден значокым интернет гоч заказатленыт, чиеныт. 
Людмила Семенован шарнымашыже:
Мемнан Сардаял школышто (Марий Турек район) изирак Костёр дружбы лиеш ыле. Пошкудо Нуса школ гыч (Арча але Балтач район, Татарстан кундем) пионер-влак пӧлек да концерт номерла ден толыт ыле. Ончыч торжественный ужаш: знамям барабан, горн ден луктыт ыле, кажне отряд председатель ончык лектын ямде улмыжым ойла, рапортым пуа. Тулото йӱлымö годым, икте-весым кыдал гыч ӧндалын, «Взвейтесь кострами, синие ночи…» мурым муренна. Южгунам таҥасымашат лиеден. Тиде кече моткоч чапле пайрем семын эрта ыле.
Светлана Алексеева:
— Мемнан тунемме годым икгай школьный формо лийын. Ӱдыр-влакын кӱреналге тӱсан тувыр да ош фартук, а рвезе-шамычын шем-пелганде костюм. Пинчакын шола кид шокшышто — шеврон. Йоҥылыш ом лий гын, шевроныштыжо книгам сӱретлыме ыле. Кажне пионерын шӱйыштыжӧ — йошкар галстук. Тудым ме эн ондак чын кылдаш тунемме. Салютым пуымымат шарнем, «Пионер, будь готов!»манмылан «Всегда готов!» вашештыме. Шоҥгыеҥ-влаклан тӱрлӧ полышым пуэн шогымо, тӱшкан макулатурым погымо.А моло школышто эше ломыжым погеныт… Сылне ыле пионерий пагыт! Йошкар галстукым нумалме пагытым нигунамат мондаш ок лий.
