«Янгелдын ӱдыржӧ» гыч «It’s Mariyka» марте
Шернур район Чашкаялын ӱдыржӧ Екатерина Мамаеван соцкылысе лаштыкыштыже шукерте огыл мотор сӧрастарыш-влакым ужынам. Нуным самырык ӱдыр шкеак ышта улмаш.
Екатеринан чон кумыл пашаж нерген утларак пален налаш кумылем лекте.
– Катя, эн ончыч шке денет палдаре. Кушто шочынат? Кушто тунемынат?
– Мый Шернур поселкысо 2-шо номеран школышто шинчымашым налынам. Индешымше класс деч вара Йошкар-Оласе технологический колледжыш модельер-конструкторлан (портнойлан) тунемаш пуренам.
Тушто йодыш лектын: могай вургемым ургаш тÿҥалам? Тыглай вургем тугакат пеш чот шуко ужалалтеш, сандене марий сынан вургемым ышташ шонен пыштышым. Кажне шошым коллекцийым сÿретлена ыле, нунын негызеш кок стилизоватлыме марий образым ыштенам. «Дочь Янгелде» да «Истоки» манын лÿмденам. Эше иктым Марий кугыжаныш университетыште тунемме годым «It’s Mariyka (Марийка)» лÿман образым ыштенам. Университетым пел ий гыч кудалтенам. Тушко туныктышылан пуренам ыле (дизайн сферыштак).
– Тунем лекмеке шке профессиет денак пашам ыштенат?
– 21 ияш улмем годым производствыш ургызылан пашаш пурышым. Мый паленам, тушто кужу жап ом лий. Кугурак пашадарым налаш манын, каныш деч посна ыштыман ыле, а мый шкемым орландараш ом йӧрате.
Пел ий гыч отпускыш лекмек, ялыш канаш кайышым да йолташ ÿдырем соцкылыште увертарымашым колтыш: «Шкетан театрыш администраторым кычалыт».
Кенета ом шукто манын лÿдын, вигак пÿтыралым да эрлашыжым собеседованийыш миен, Марий театрыш пашаш пурышым. Тиде сöрал полатым эртен коштмо годым «тышке кеч ургымо цехыш пашаш пураш» манын шонымаш эре лийын.
– Тугеже вучыдымын вес корным ойырен нальыч?
– Туге. Шыжым Марий кугыжаныш драме театрыште ыштымемлан кум ий лиеш.
Администратор паша дене пырля мый эркын театрын соцкылжым вÿдаш тÿҥалынам, шошым 2023 ийыште маркетологлан шогалтышт, а кокымшо шыжым синхрон кусарыше лийым.
Кидпашам ышташ мо таратен?
Кызыт кусарышын сомылжым шуктем. Пеш мылам келша, репетицийыш коштам да руш текстым у спектакльлан ямдылем.
Тыге яра жапемат лектын. Сандене ончычсо хоббием уэш илышышкем утларак пурташ тÿҥалым. Сӧрастарыме ӱзгарым ыштыме пашамлан «It’sMariyka» лӱмым пуэнам. Кусараш гын, «Тиде Марийка» лиеш. Тыгай лÿман ик марий образым ыштенам ыле. Тушечынак тиде мутым кучен кодынам.
Сӧрастарыме ӱзгарым икымше гана 2021 ийыштак ыштен онченам. Кок шÿйсакышым ыштенам, пошкудемлан ончыктенам да авалан. Тыгыде окса дене ыштыме аршашым коктынат налаш йодыч. Ямдым пошкудо йолташ ÿдыремлан пуэнам, кокымшым тыгайымак авамлан ышташ шинчым.
Вара пайрем марий тувыр дене чияш цепочко да окса дене ÿштым ыштышым.
Шке мый марий сынан сöрастарышым чийымашем лийын огыл. Тошто марий костюмым да тÿрлö этнический фотом эре ончен шогенам. Эреат кумылаҥын шогенам, а ышташ тоштын омыл.
Тыге, жап лекмек, йӧратыме кидпаша нерген шарналтышым да ала-кунам ышташ тÿҥалме шÿйсакышым поген пытарышым (кудым авалан ышташ шоненам).
Видеом сниматлен, интернетыш луктым. Йолташем-влак видеом шаркалаш полшеныт. Тыге икымше налше-шамыч возеныт. Вара тÿрлö пылышкöршым ыштен, тыгак видеом луктым.
Сӧрастарышым ышташ идейым кушто налат? Могай материал дене ыштет?
У украшенийлан идейым интернетыште ончем. Вес этнический сöрастарышым кычалам, марий калыклан келыштарем. Вес калыкын вургемжым ончен, умылымаш толеш – ме моткоч икте-весе дене икгай улына. Садлан тыгай сӧрастарыме ӱзгарым кеч-могай еҥ чиен кертеш.
У сынан оксам интернет гоч налам. Нержавеющий сталь гыч ыштыме. Мо дене сай, тудо йылгыжмым огеш чарне.Шке изи пашам тÿналме деч ончыч мый «марий костюм унала ÿжеш» фестивальыш миенам. Ик ÿдырамаш деч йодын ончалым: «Кушто тыгай оксам налыда?»
— Ом каласе, — мане тудо, кумылемат волтыш. А мый интернетыш пурен кычалаш тÿҥальым. Икмыняр жап гыч муым, заказатлышым.
Шукерте огыл ик палымем возен мылам, тыгай оксам ужалаш йодо, ÿдыржö шкеже ыштенеже, манеш. Мыйын тунам ужалаш йӧн лийын огыл, но кушто налмем нерген ойлышым, ссылкым колтышым. Кызытат йодыт гын, ом шылте, каласем. Ала тудо вара жап гыч профессионал лиеш, марий калыкым тидден ончыко лукташ тÿҥалеш.
Мемнан шукын конкуренций деч лÿдыт. Мый гын вигак марий калыкын ончыкылык нерген шонем. Еҥ коклаште тиде нерген ойлаш, шкемын чапем нöлталаш манын огыл, а чонем дене тыге шонем. Садлан мыйын паша нерген йодыт гын, мый ом шылте, каласем, полшем. Ме ик калык улына.