ПӦРТЫЛЕШ — ОГЕШ ПӦРТЫЛ?
Анита Феоктистова соцсетьысе лаштыклаштыже муро алан гыч кайымыж нерген увертарен ыле. Ятыр еҥын йодыш лектын, молан да кушко. Нине да моло йодышлан вашмутым мурызо деч рашемдена.
– Чолга улмет студент пагыт гычак палдырна. Эре тыгай лийынат мо?
– Тау поро мутлан. Эре тыгай лийын омыл. Школышто тунемме годым иктаж 8 класс гыч веле тыгай койыш-шоктышем палдырнаш тӱҥалын, умбакыже чолгалык эре кушкын. Мый кок вере шинчымашым погенам, кок образованием уло, кок гана студент лияш пиал шыргыжалын. Колледжысе жапым шарналташ гын, чолга улмем икмыняр жаплан веле «чӱкталтын», вара йӧрен. А МарГУ-што мый уло кумылын тунемаш коштынам, шинчымашым погенам да тӱрлӧ конкурс ден мероприятийыште чолгалыкем ончыктенам. Тиде пагыт моткоч поро шарнымаш семын ушеш кодын.
– Кызыт тыйым мурызо семын палат. Йоча пагытыште мурызо лияш шоненат?
– Туныктышо, актёр, мурызо лияш шоненам. Ты радам гыч кок пунктым шуктенам. Туныктышо улам. Мурызо маныда гын, кугу тау, тек тыге лийже – улам. Актёрский, режиссёрский образованием уло. Ныл ий Олег Иркабаевын курсыштыжо тунемынам. Тиде пашалан чот тунемме, тӱрлӧ театрыште шинчымашым погымо. Театральный фестиваль годым латик шагат йӱд мартеат театрыште лияш логалын. Ончыч спектакльым онченна, вара критик-влакын мутланымашыштым колыштынна.
Нылымше курсышто диплом пашам ямдылыме годым колледж гыч моткоч кастене пӧртылаш логалын. Шарнем, пеш чот ярныме годым кӱвар ӱмбалнат малыме, кочкаш сосискым пурлына ыле. Кызыт тидым шарналташ весела, ӱмырешлан шарнымаш кодеш.
Шке жапыштыже ятыр мероприятийыште актер, аниматор семын тыршенам. Тӱрлӧ геройын образшым чоҥенам. Но театрыште огыл, а тӱвыра да каныме паркыште да тӱвыра полатыште.
– Икымше клип кузе войзалтын. Чылаже мыняр уло? Кузе тиде паша ышталтеш?
– Чылаже вич клипем уло. Икымше клип «Ӧндал мыйым» мурылан войзалтын. Ик кечыштак сюжет-влакым погымо. Тиде пашам тӱрлӧ семын ышташ лиеш. Простарак сюжетан клип гын, вашке войзалтеш. «Кугурак» клип гын, сценарийлан кӧра, кужуракын войзалтеш. Сценарийым возыман, костюм-влакым кычалман, чурий сыным сӧрастарыман, актёр-влак дене пашам ыштыман, войзалтме верым келыштарыман, оператор дене мутланыман да молат. Мыйын кок сынан клипшат уло. Кудыжо утларак келша, тыланда аклаш.
– Шукерте огыл муро алан гыч кайымет нерген ойленат ыле. Могай амаллан кӧра?
– Амал-влакым иктыш ушаш гын, депрессий манаш лиеш . Калыкыште депрессий уке, чыла тиде паша деч посна шинчыше-влакын гына проблемышт маныт. Но мыйын илыш-корныштем – мӧҥгешла.
Шукын палат, кок икшыван ава улам. Мыйын пелашем вахте йӧн дене пашам ышта, садлан шуко жапше йоча-влак дене мый улам. Полышкалыше мыйын Алиса шӱжарем гына, тудат пашам ышта. Каныш кечыштыжат шке пашаже лийын кертеш.
Кунам кокымшо ӱдырем – Дарина шочын, Мирославалан, икымше икшывылан, кум ий веле темын ыле. Шукын умылат шонем, мо тиде тыгай, кунам йочалан кум ий. Тыгай ийготан йочалан ава эше чотрак кӱлеш.
Тыгак кугурак ӱдырем идалык ончыч йочасадыш кошташ тӱҥалын. Тыге мемнан «чер-фестиваль» почылтын. Мирослава садик гыч тӱрлӧ вирусым «унала» кондаш тӱҥалын. И коктынат тиде фестивальыш черет дене ушненыт. Южгунамже мыят пырля участвоватленам.
Каласен кодымо шуэш, мый пеш пуштыланышан (тревожный) ава улам. Ик педиатр деке огыл, вес врачланат ӱдыр-влакем ончыктенам. Кокымшо шонымаш мылам кӱлын. Вес ава-влак дене мутланенам, йодыштынам, шукыштын мо вара тыге але мемнан гына? Шукыштын. Мӧҥгыштӧ шинчыше йочалан икымше ий йочасадыште йӧсынак пуалтеш. Вара иммунитет вийым налеш, чыла сай лиеш. Тыгакак лекте. Но тунам мыйын вуем шолын.
Тыште каласен кертыт лудшо-влак, ончыч ме вич-куд дене онченна и нимат огыл манын… Но кызыт илыш вес сынан. Коло икымше курымышто йоча-шамычым вес тӱрлын ончат, психологий, приоритет, педагогика — чыла ойыртемалтше.
Мый шуко мом сеҥен кертам, паша деч ом лӱд, йолагай айдеме омыл. Но ик тӱҥ условий лийшаш — мыйын чоныштем тул йӱлышаш. Тудо йӧраш тӱҥалын ыле. Молан? Пелашем дене умылыдымаш лектын. Дмитрий шке семынже изиш торжарак айдеме, а мылам ласкалык, поро мут кӱлын. Тыгак родо-тукымжо амал деч посна кычалтылын. Тидымат ом шылте.
Моло ситуацийыште мый мондем ыле, чылажымат мыскараш савыраш тунемынат, но кызыт огыл. Мый чыла тидым чумыренам, чоныштем ӧпкем погенам. Вара печке манмет пудешталте! Но туге гынат, кризис манметым ме сеҥышна.
Эше «Вконтакте» соцсетьыште ятыр организатор тӱрлӧ гастрольыш ӱжын. Калык у мурым, клипым вучен, а мый тудо жапыште эрдене пыкше вуйем нӧлтенам. Чонлан моткоч йӧсӧ лийын. Рушла манаш гын, «опустошена» лийынам. Кӧ мый улам, молан мый улам да тӱрлӧ йодыш вуйышто пӧрдын. Сай пелаш да поро, шыма ава лияш мылам шагалла чучын . Вара муро алан гыч кораҥаш шонен пыштенам. Тиде корно деч кораҥам гын, ала куштылгырак мылам лиеш, шоненам. Молан манаш гын, артист кушшаш, творчествыже тӱзланышаш, а мый нимат вучышо-влаклан пуэн кертын омыл.
Тыгак тазалык шке рольжым модын, гормон-влак «куштеныт». Кызытеш мый тӧрланенам.
— Ешыште да калыкыште ты уверым кузе вашлийыныт?
— Тынысын манам гын, ондалем. Ава ден ачам, шӱжарем мыйым умыленыт. Пелашемлан тиде увер келшен огыл, кеч шкежак ончыч тореш лийын. Уверым творчествемым аклыше-влак начарын вашлийыныт. Тыгай «переполох» лиеш манын шонен омыл. Вконтакте соцсетьыште тиде уверым вераҥдымемлан ик ият эртыш. Ик ий жапыште пӧртылаш, угыч мураш тӱҥалаш йодмашан серыш шуко пурен. Тиде мыланем моткоч шерге.
— Ме палена, тыйын фан-клуб манмет ыле. Кызыт тудо уло?
— «Аваем-ачаем», «Аван пиалже» муро деч вара мыйын колыштшо-влакем шукемыныт. Соцсетьыште серышым возеныт, уремыште пален налын, мутланеныт, ончыктен. Ватсапыште эре кылым кучымо. Марий Эл Радиошто, «У муро» рубрике деч вара эре хит-парадыште «кучедалын». Мурым хит-парад гыч кораҥдыме марте, а тиде иктаж 3-4 тылзе, очыни. Да кажне арнян могай верыште улам манын мылам видеом ончалаш колтеныт. Моткоч кугу тау нунылан, вет шукыж годым эре сеҥыше радамыш пуренам.
– Тыйын сценысе образет моткоч шарналт кодшо. Мом тидлан ыштет?
– Тау поро шомаклан. Мыйын шонымашыште, ӱдырамаш эре ару да тамле пушан лийшаш. Чурийвылышыже, кап-кылже шинчам куандарышаш вес айдемым веле огыл, тудо шкаланжат келшышаш. А сценыш лекше айдеме шкенжым эше тӱткынрак кучышаш. Мый шке образ дене пашам ышташ йӧратем. Мылам ӱп дене «модаш» келша.
Мутлан, шуко гана сценыш йошкар ӱп дене лектынам, ош ӱп денат шуко жап коштынам, канекалон манмет денат лияш логалын, кудырташ да виктараш чот йӧратем. Теве шукерте огыл челкым ыштенам… Да и вургем шотыштат эксперимент-влакым ышташ мылам куаным конда. Ала садланак обложо журналыштат лийынам да конкурсышто икымше верым сеҥен налынам. Но эн ончыч мутат уке, харизме манмет кӱлеш. А харизме мыйын уло. Да и фотосессий-влак мыйын илышыштем кугу верым налыт. Тиде сомыл артистлан кӱлеш. Вет афишыш вара тиде фото-влак каят. Да и мотор сӱрет кажнын кумылым нӧлта.
– Сценыш уэш пӧртылаш шонет мо? Палет вет, моткоч вучена!
– Илыш ончыкта. Увер-влакым лаштыкыштем эре ужын кертыда. Иктым каласем, муро деч посна, почеламут чоҥымо деч посна мый иленак ом керт, ынде мый раш тидым палем. Каласен кодымо шуэш, чыла гаяк муремлан почеламутым шке возенам. Тау колыштшо, мыйым эскерыше-влаклан, мыйым монден огытыл, шокшо мут-влак дене кызытат ырыктен шогеда.
– Самырык мурызылан могай тыланымашет лиеш?
– Самырык мурызо-влак шкешт мыланна ятыр тыланымашым ыштен кертыт. Кызыт моткоч шуко чапле да мотор самырык еҥ улыт, шинчам куандарат. Иктым веле каласыме шуэш, пиалан лийза, йӧратыше да йӧратыме. Тек кӧргӧ тулда огеш йӧрыкталт.
Тугеже ӱшан йомын огыл. Ала лишыл жапыште концертыштат ужына, у мурымат вучена шуктена. Уло кумылын вучаш тӱҥалына. Тек икшывет-влак таза лийыт, шкеат вуйым ит саке. А ме тылат чыла сайым гына тыланена да у образ, у муро дене муро аланыште вучаш тӱҥалына.
Мурызын еш архивше гыч налме фото-влак.