Марий вургем – Суоми мландыште
Пошкырт кундемын шочшыжо Раиса Тоссавайнен (Саметова) шым ий Финляндийыште ила. Тиде жапыште чолга ӱдырамаш марий улмыж нерген ик татланат монден огыл. Шочмо тӱвыра, йӱла да вургем дене тудо финн да моло калык-влакым тӱрлӧ мероприятийыште чӱчкыдын палдара.
«Финляндий – Россий»
– 2014 ийыште Финляндийыш илаш кусненам. Финн йылмым тусо ик школышто тунемынам. Жап лийме семын тӱвыра илышыш ушненам: финн-угор фестивальлашке, вашлиймашлашке, выставкылашке коштынам. Тудо ийынак «Финляндий – Россий» мер ушемыш пуренам.
Тиде обществын Савонлинна оласе отделенийже дене тӱрлӧ вашлиймашке коштам, уло эл мучко выставкылаште участвоватлем. Марий тӱвыра да марий калык тувыр нерген каласкалем. Тений костюмем-влакым Хельсинки, Савонлинна, Китее, Энонкоски, Пункахарью финн олалаште, Санкт-Петербург да Москошто ончыктенам, – мане Р.Тоссавайнен.
Марий вургем
Раисан коллекцийыштыже коло утла марий тувыр комплект уло. Нунын кокла гыч пелыж наре тудын дизайнже почеш ямдылыме.
– Икымше костюмым 2004 ийыште Эстонийысе Таллинн олаште эртаралтше Финн-угор калык-влакын тӱнямбалысе конгрессышт вашеш ургыктенам. Икмыняр тувырым Йошкар-Оласе «Сайвер» ательеште заказатленам. Эрвелмарий вургемым йодмо почеш еҥ-влак тӱрлен да урген пуэныт. Ик ош костюмым Санкт-Петербург оласе ик ателье ямдылен. Тушто калык вургем-влакым ургат. Тошто фасонан тувырышкем тӱрым ательен пашаеҥже-влак дене пырля шоненна, – каласыш Р.Тоссавайнен.
Раисан сӧрастарыше ӱзгаржат шуко. Иктышт ӱдырамашын шонымыж почеш ышталтыныт гын, весыштым тудо тӱрлӧ выставкыште наледен. Тӱвыра аланыште 20 ий утла чолгалыкым ончыктышо ӱдырамаш кушто гына огеш лий! Келшыше арверым ужмеке, эреак наледаш тырша.
«Этно-эрато»
27-28 ноябрьыште Москошто Евразийысе национальный костюм конкурс эртаралтын. Тушко уло Россий гыч гына огыл, тыгак Казахстан, Кыргызтан гыч участник-влак лийыныт.
Тиде конкурсышто Пошкырт кундемысе Благовещенск ола гыч «Оҥгыр йӱк» ансамбль «Ретро национального костюма» да Свердлов областьысе урал марий-влакын национально-культурный автономийыштын участникше-влак (вуйлатыше Наталья Ябекова) «Финно-угорские костюмы» номинацийлаште марий вургем-влакым ончыктеныт.
«Этно-эрато» конкурсыш РаисаТоссавайнен икымше гана 2019 ийыште миен. Теният организатор-влак тудым ӱжыныт.
– Организатор-влак деч ӱжмашым налмеке, мый палымем-влаклан тидын нерген каласышым. Свердлов область гыч кум еҥ толшаш ыле, но иктыже миен кертын огыл. Сандене олмешыже урал марий-влакын XIX курымысо вургемыштым мый чиенам. Тыгак 16-шо курымысо сӱан вургемымат ончыктымо. Тиде конкурсышто ме диплом дене палемдалтынна. Сеҥыше-влак радамыш логалын огынал гынат, кумылна волен огыл. Тыгай мероприятийыш логалаш мыланна – пиал.
Тудо кастенак марий-влак, иктаж 60 еҥ, Моско оласе Татар тӱвыра рӱдерыште погынен, марий касым веселан эртаренна. Тиде мероприятийлан марий-влак тӱрлӧ национальный кочкышым ямдыленыт. Икманаш, мурен-куштен, жапым пайдалын эртаренна, – умбакыже каласкала Р.Тоссавайнен.
Марий чонан ӱдырамаш илышын кажне татшым пайдалын эртараш тырша. Иктаж конкурсыш але форумыш ӱжыт гын, тудо вуйым ок шупш.
Раиса Яковлевналан ончыкыжымат тыгаяк чолга лияш тыланена. Ыштен шогымо сомылжо тек эре куаным гына конда.
